Co mieszkanki i mieszkańcy Krakowa myślą o powietrzu w mieście?

Kraków był pierwszym dużym miastem, które przestało biernie czekać na wiatr co rozgoni zadymione powietrze. To tu narodził się polski ruch antysmogowy. Po dekadzie walki o to, by oddychało się swobodniej, stolica Małopolski przoduje w kraju w rozwiązaniach dla lepszego powietrza. Z badań przeprowadzonych w 2022 r. wynika, że mieszkańcy trzymają kciuki za ten kierunek zmian i chcą więcej.
 

Dzięki temu, że w Krakowie o zanieczyszczeniu powietrza zaczęto mówić głośno jako problemie, który należy rozwiązać wspólnymi siłami, w 2019 r. wprowadzono tu jedną z pierwszych uchwał antysmogowych zakazujących palenia w piecach węglem i drewnem. W 2022 r. przedstawiono z kolei pierwsze w Polsce plany utworzenia strefy czystego transportu, która miałaby zacząć funkcjonować w ciągu najbliższych dwóch lat.

Wyniki badania “Barometr Krakowski 2022”

W sierpniu 2022 ukazała się kolejna edycja Barometru Krakowskiego – przeprowadzanego co dwa lata wśród mieszkanek i mieszkańców badania opinii skupionego na ich odczuciach wobec wybranych aspektów życia w Krakowie. Wyniki dają wgląd w to, na ile istotny jest dla osób mieszkających w Krakowie temat powietrza i co sądzą o postępach w tym obszarze.

Powietrze trzecim najistotniejszym aspektem życia w Krakowie

Jako najważniejszy element codziennego życia w mieście na jakość powietrza wskazuje co czwarta badana osoba (25 proc.), więcej wskazań dostała jedynie sytuacja na rynku pracy i przemieszczanie się po mieście (po 27 proc.). Różnice są jednak małe i oscylują jednak w granicach błędu statystycznego.

Krakowianki i Krakowianie wciąż oceniają jakość powietrza negatywnie

Taką opinie wyraziło 40 proc. badanych osób. Przeciwnego zdania było 29 proc., a niemal co trzecia osoba nie miała zdania. Jednocześnie 29 proc. respondentów oceniających jakość powietrza pozytywnie to najlepszy wynik od początku przeprowadzania badań Barometru.

W odczuciu mieszkańców w mieście oddycha się coraz gorzej

Powietrze zajmuje dość wysokie miejsce wśród kluczowych aspektów życia miejskiego, a zdaniem osób mieszkających w Krakowie jego jakość uległa w ostatnim czasie pogorszeniu. Mniej przyjazne dla mieszkanek i mieszkańców stały się koszty życia (63 proc. wskazań), dostępność miejsc parkingowych (40 proc.), łatwości przemieszczania się po mieście (31 proc.) i właśnie czystości powietrza (30 proc.).

Powyższe wyniki mogą wydawać się ze sobą sprzeczne. Nie można jednak zapominać, że dotyczą subiektywnych odczuć i doświadczeń. Z uwagi na styl życia czy na zamieszkanie w różnych częściach Krakowa percepcja zanieczyszczeń może być różna.   

Czyste powietrze powinno być priorytetem władz Krakowa  

To najczęściej wybierana przez mieszkańców odpowiedź. Na czyste powietrze jako najważniejsze zadanie dla władz miasta wskazało 42 proc. badanych, na koszty życia – 33 proc., na dostępność miejsc parkingowych – 24 proc., łatwość przemieszczania się – 22 proc., a na bezpieczeństwo – 20 proc.

Wyniki badania “Czy chcemy oddychać czystym powietrzem?”

W lipcu 2022 agencja Research Collective na zlecenie Clean Air Fund przeprowadziła ogólnopolskie badanie opinii na temat zagadnień związanych z czystym powietrzem, w którym dodatkowo przeprowadzono wywiady w czterech dużych miastach: Krakowie, Łodzi, Warszawie i Wrocławiu. Pokazało ono, że kilka lat dyskusji o smogu wywarło zauważalny wpływ na postawy mieszkańców Krakowa. To tu najwięcej osób w Polsce (36 proc.) regularnie sprawdza poziom zanieczyszczeń powietrza. Co jeszcze ciekawego dowiadujemy się z badania?

Mieszkańcy Krakowa najbardziej w Polsce narzekają na stan powietrza

53 proc. osób z Krakowa uznało, że stan powietrza latem jest zły. Zimą to grono rośnie do 79 proc. – to najwięcej w Polsce. Także w cieplejszych miesiącach, kiedy rzadko występuje potrzeba ogrzewania budynków, krakowianki i krakowianie nadal doświadczają problemu zanieczyszczeń.

Główną przyczyną smogu w Krakowie jest niska emisja, a potem samochodowe spaliny  

Zdaniem połowy respondentów (50 proc.) główną przyczyną złego stanu powietrza jest niska emisja z budynków, podczas gdy na spaliny samochodowe wskazuje 29 proc. Taki wynik może być efektem wieloletnich kampanii antysmogowych skupionych głównie na walce z “kopciuchami”.

Większość osób popiera utworzenie w ich mieście strefy czystego transportu  

Strefa czystego transportu (w skrócie SCT) to stosowany w Europie od lat sposób na poprawę jakości powietrza w miastach oraz zadbania o zdrowie ich mieszkanek i mieszkańców. Jej wprowadzenie oznacza ograniczenie wjazdu pojazdom emitującym najwięcej zanieczyszczeń do określonych obszarów miasta. 54 proc. osób jest za utworzeniem w ich mieście strefy czystego transportu na wzór zachodnioeuropejski. To nieco mniej od średniej dla Polski (58 proc.). Jednocześnie w Krakowie mamy do czynienia z największą znajomością tematu – 50 proc. badanych ma pewną lub dużą wiedzę na temat stref, co jest o kilka procent wyższym wynikiem niż w innych miastach i w próbie ogólnopolskiej, i co mogłoby wskazywać, że krakowskie poparcie dla tworzenia strefy czystego transportu jest najbardziej świadome.